Yanvarın 27-də Sankt-Peterburqda, Dövlət Rus Muzeyinin Mərmər sarayında dahi Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin 880 illik yubileyinə həsr edilmiş “Yeddi gözəl” sərgisi açılıb.
Tədbirdə Azərbaycan Respublikasının Rusiya Federasiyasındakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Polad Bülbüloğlu, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin köməkçisi, Heydər Əliyev Fondunun icraçı direktoru Anar Ələkbərov və Dövlət Rus Muzeyinin elmi işlər üzrə direktor müavini Qriqori Qoldovski çıxış ediblər. Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin Məlikova qonaqlar üçün kurator turu keçib.
Sərginin ekspozisiyası bir neçə tarixi dövrü birləşdirən xalça, zərgərlik, bədii metal, miniatür və teatr-dekorasiya sənətinin, həmçinin, klassik musiqi və rəqsin, müasir incəsənətin və deklamasiya layihəsinin sintezindən ibarətdir.
Nizaminin poeziyası əsrlər boyu sənətkarları ilhamlandırıb. Görkəmli Azərbaycan bəstəkarı Qara Qarayevin klassikaya çevrilmiş “Yeddi gözəl” baleti buna bir nümunədir. Balet məşhur “Xəmsə” poemalarından birinin motivləri əsasında yazılıb. “Yeddi gözəl” baleti ilk dəfə 1956-cı ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının səhnəsində nümayiş etdirilib.
Sərginin ekspozisiyasında ədəbi və musiqili-xoreoqrafik mənbəyə əsaslanaraq, qiymətli dekorativ-tətbiqi sənət əsərlərinin nümayişi üçün xüsusi mühit yaradılıb. Ekspozisiya XVI əsrə aid “Kitab oxuyan gənc oğlan” Təbriz miniatürü əsasında Azərbaycanın məşhur konseptualist rəssamı Rəşad Ələkbərovun işıq və kölgə vasitəsilə yaratdığı “Miniatür” instalyasiyası ilə başlayır.
Layihənin konsepsiyası səs və vizual obrazların vəhdətini nəzərdə tutur. Videoinstalyasiyaların köməyi ilə tamaşaçının baş verən hadisələrdə şəxsi iştirakı effekti əldə olunur. Məsələn, qədim əlyazma kitabları təsvir edən videoinstalyasiyalarda miniatür personajları canlanaraq, tamaşaçını sehrli dünyalarına dəvət edirlər. Canlanmış orta əsrlər kitabının təmtəraqlı saraylarında səyahət edərkən tamaşaçı özünü balet məkanında tapır, burada onu kainatın hədsiz hüdudlarından xəyal kimi peyda olan rəqs edən balerinalar əhatəsinə alır.
Sərginin interaktiv davamı olaraq Heydər Əliyev Fondu və ICOM Azərbaycan Milli Komitəsinin təşkil etdiyi “Nizami: dildən-dilə” beynəlxalq onlayn-deklamasiya layihəsinin videoçarxı nümayiş olunur. Videoçarxda Azərbaycan, Rusiya, Özbəkistan, Qazaxıstan və Qırğızıstandan 150-dən çox tanınmış incəsənət və mədəniyyət xadimləri Nizami Gəncəvinin “Yeddi gözəl” poemasından fraqmentləri deklamasiya edirlər.
Sərgi Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasının Rusiya Federasiyasındakı Səfirliyi və Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin dəstəyi ilə təşkil olunub. Sərginin kuratorları Azərbaycan Milli Xalça Muzeyinin direktoru Şirin Məlikova, “Azərxalça” ASC-nin sədri Emin Məmmədovdur. Sərginin ekspozisiyasını Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Milli Xalça Muzeyi və Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin kolleksiyasından eksponatlar təşkil edir.
Sərgi 9 may 2022-ci il tarixinədək davam edəcək.
****
В залах Мраморного дворца Русского музея состоялось открытие уникального выставочного проекта «Семь красавиц», к которому АНМК готовился больше года и который должен быть состояться в рамках Культурного форума в ноябре 2021 года. Выставка приурочена к 880-летию великого азербайджанского поэта и философа Низами Гянджеви. На церемонии открытия выступили Чрезвычайный и полномочный посол АР в РФ Полад Бюльбюльоглу, помощник Президента АР, исполнительный директор Фонда Гейдара Алиева Анар Алекперов и замдиректора по научной работе Государственного Русского музея Григорий Наумович Голдовский. Пресс-тур и кураторскую экскурсию провела директор АНМК Ширин Меликова.
Экспозиция выставки представляет собой синтез коврового, ювелирного искусства, художественного металла, миниатюры, современного искусства, театрально-декорационного искусства, декламационного проекта, классической музыки и танца, объединяющий несколько исторических эпох.
Поэзия Низами веками вдохновляла на творчество многих мастеров. Одно из замечательных произведений, ставшее классикой, – балет «Семь красавиц» выдающегося азербайджанского композитора Кара Караева. Балет написан по мотивам одной из поэм знаменитой «Пятерицы». Впервые он был показан на сцене Азербайджанского государственного театра оперы и балета в 1956 году.
На основе этих двух источников – литературного и музыкально-хореографического – в экспозиции выставки создана особая среда для демонстрации ценных экспонатов декоративно-прикладного искусства. Введением в нее служит инсталляция «Миниатюра» известного азербайджанского художника-концептуалиста Рашада Алекперова, созданная методом «картины из теней» на основе тебризской миниатюры XVI века «Читающий юноша».
Концепция проекта предполагает единство восприятия визуальных и звуковых образов. Благодаря видеоинсталляциям создается эффект личного участия зрителя в разворачивающемся перед ним действии. Например, в видеоинсталляциях, изображающих старинные рукописные книги, оживают персонажи миниатюр, приглашая войти в свой зачарованный мир. Прогулявшись по этой ожившей средневековой книге, среди роскошного убранства дворцовых помещений, зритель оказывается в пространстве балета: его окружают танцующие балерины, словно миражи, возникающие из бескрайних просторов Вселенной.
Интерактивным продолжением выставки является видео-ролик международного проекта онлайн-декламации «Низами: из уст в уста», организованного Фондом Гейдара Алиева и Национальным комитетом ICOM Азербайджана, в ходе которого более 150 известных персон – деятелей искусства и культуры из Азербайджана, России, Узбекистана, Казахстана и Кыргызстана – декламируют фрагменты из поэмы Низами Гянджеви «Семь красавиц» по принципу эстафеты.
Кураторами выставки являются Ширин Меликова и Эмин Мамедов. Экспозицию выставки «Семь красавиц», организованной при поддержке Фонда Гейдара Алиева, Министерства культуры Азербайджана, Посольства Азербайджанской Республики в Российской Федерации и Азербайджанского национального музея ковра, составляют экспонаты из коллекций Фонда Гейдара Алиева, Азербайджанского национального музея ковра и Государственного музея музыкальной культуры Азербайджана.
Выставка продлится до 9 мая 2022 года.
**
The State Russian Museum, Marble Palace, St Petersburg welcomes all-comers to the exhibition Seven Beauties, dedicated to the 880th anniversary of the outstanding Azerbaijani poet and philosopher Nizami Ganjavi.
Polad Bulbuloglu, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Azerbaijan to Russian Federation, Anar Alakbarov, Assistant to President of the Republic of Azerbaijan and Executive Director of Heydar Aliyev Foundation, and Grigory Goldovksy, Deputy Director for Scientific Work at the State Russian Museum delivered speeches at the opening ceremony. Dr Shirin Melikova, Director of the Azerbaijan National Carpet Museum provided a curatorial tour for the guests.
The exposition presents a synthesis of carpet, jewelry art, artistic metalwork, miniature, contemporary art, theatrical and decorative art, spoken word poetry, classical music, and dance, uniting several historical eras.
Nizami’s poetry has inspired the work of many masters for centuries. The ballet Seven Beauties by the outstanding Azerbaijani composer Gara Garayev is one of the remarkable works that has become classics. The ballet was written based on one of the poems of the famous Khamsa. It was first shown on the stage of the Azerbaijan State Opera and Ballet Theater in 1956.
Literary, musical, and choreographic sources create a special environment within the exhibition space to demonstrate valuable exhibits of arts and crafts.
The exhibition welcomes the viewer with the installation Miniature by the well-known Azerbaijani conceptual artist Rashad Alakbarov created by the shadow painting method based on the 16th-century Tabriz miniature Young Reader.
The project’s concept embraces the unity of perception of visual and sound images. Video installations take the viewer to the poem through the main storyline. Miniature characters from the old handwritten books illustrated in the videos come to life and invite visitors to travel to their enchanted world. Walking through this revived medieval book, among the luxurious decoration of the palace premises, the viewer finds himself in the space of a ballet surrounded by dancing ballerinas, arising from the vast expanses of the Universe like mirages.
The exhibition displays a short film, the international project of spoken word poetry Nizami: Word of Mouth organized by the Heydar Aliyev Foundation and the ICOM Azerbaijan National Committee. More than 150 famous people – art and culture figures from Azerbaijan, Russia, Uzbekistan, Kazakhstan, and Kyrgyzstan ¬– recite here fragments from Nizami Ganjavi’s Seven Beauties poem.
The exposition represents exhibits from the collections of the Heydar Aliyev Foundation, the Azerbaijan National Carpet Museum, and the State Museum of Musical Culture of Azerbaijan.
Organizers: Heydar Aliyev Foundation, Ministry of Culture of the Republic of Azerbaijan, the Embassy of the Republic of Azerbaijan in the Russian Federation, and the Azerbaijan National Carpet Museum.
Exhibition runs until May 9, 2022.
XeberTıme.az
Xüsusi müxbir: Aygün Oqtay
